Na Ziemi żyje ponad 7,5 miliarda ludzi, a w samej Polsce jest to 38 milionów. Liczby te robią wrażenie, prawda? Wiele osób to wiele różnych światopoglądów, doświadczeń i umiejętności. Tymczasem nasze środowiska pracy często zdają się temu przeczyć – sam przyznaj, że Twoi współpracownicy pod wieloma względami Cię przypominają. Firmy bowiem często zatrudniają ludzi, którzy są do siebie podobni, przez co wykluczają potencjalnie dobrych pracowników, którzy jednak nie wpisują się we wzorzec. Biorąc to pod uwagę, nie dziwi fakt, że termin diversity, czyli różnorodność, znajduje coraz to większe znaczenie w nowoczesnych przedsiębiorstwach.
Założenia różnorodności w organizacji
Aby promować ideę różnorodności, firmy decydują się na wprowadzanie programów opartych o tę ideę. Polegają one na zatrudnianiu ludzi, którzy wcześniej mieli utrudniony dostęp do konkretnych stanowisk. Te działania mają więc na celu wyrównanie szans w miejscu pracy, promowanie różnorodności jako wartości pozytywnej oraz stworzenie takich warunków, by każda osoba miała możliwość rozwoju w ramach przedsiębiorstwa, a także czuła się szanowana i doceniana przez przełożonych i współpracowników. Najczęściej o różnorodności mówimy odnosząc się do płci, wieku, pochodzenia, niepełnosprawności, wyznania, orientacji seksualnej, czy też stanu cywilnego.
Przy wprowadzaniu tej idei do firmy należy również brać pod uwagę ewentualne sytuacje konfliktowe, które mogą się pojawić na tle dyskryminacji. Dobry plan zakłada więc, jak przeciwdziałać tym zachowaniom, a także jak na nie reagować.
Pozytywny wpływ diversity na przedsiębiorstwo
Coraz większą popularność diversity zdają się tłumaczyć twarde dane. Według badań McKinsey, które opublikowane zostały w raporcie „Diversity Matters” firmy, w których pracowali zróżnicowani pracownicy, osiągały lepsze wyniki, niż inne przedsiębiorstwa – o 35% organizacje, które były zróżnicowane narodowościowo, a o 15% te, które w równym stopniu zatrudniały kobiety i mężczyzn. Badania PwC również potwierdzają pozytywny wpływ różnorodności. W ich raporcie „Diversity adds millions to the ISS bottom line” przeczytamy, że zespoły które nie są jednorodne, mogą pochwalić się zyskami średnio o 3,7 punktu procentowego większe niż te, które nie są zróżnicowane. Pracownicy w tych zespołach są również bardziej zadowoleni z pracy. Wprowadzenie diversity jest więc dla firm bardzo opłacalne. Pojawia się jednak pytanie – dlaczego tak się dzieje?
Przede wszystkim większa różnorodność to więcej nowych spojrzeń, opinii i pomysłów. Taka mieszanka sposobów myślenia sprzyja kreatywności, innowacyjności i powstawaniu nowych rozwiązań. To również doskonała okazja do wymiany wiedzy pomiędzy członkami zespołu. Otwartość na diversity pozwala również uzyskać dostęp do dużej bazy nowych kandydatów. Nie ograniczamy się do osób pochodzących z tych samych źródeł – często nawet zaczynamy ich szukać na drugim końcu globu. Większa liczba kandydatów zwiększa szansę na znalezienie najlepszych z najlepszych przy równoczesnym skróceniu czasu rekrutacji pracowników. Różnorodność ma również pozytywny wpływ na dostarczanie naszych usług międzynarodowym klientom. Pomaga bowiem poszerzyć rynek zbytu i dotrzeć do nowych osób zainteresowanych naszymi produktami. Bardziej zróżnicowany personel łatwiej zrozumie klientów podobnych do nich – co umożliwia firmie trafienie do nowej rzeszy klientów.
Duże znaczenie dla przedsiębiorstw mają również korzyści wizerunkowe, które odnoszą poprzez bycie otwartym na diversity. Wielu klientów, dla których ta idea jest ważna, będzie poszukiwać partnerów biznesowych o podobnych do swoich wartościach i odpowiedzialnym podejściu do wyrównywania szans w społeczeństwie. Również marka pracodawcy ulegnie poprawie, kiedy nasza organizacja ma wizerunek otwartej i tolerancyjnej.
Jak firmy zarządzają różnorodnością?
Oczywiście poza niewątpliwymi pozytywnymi aspektami, diversity może również nieść za sobą kilka zagrożeń. Jak podkreśla Agnieszka Figlus, Specjalista w dziale konsultingu Advisory Group TEST Human Resources:
Przede wszystkim trzeba tutaj podkreślić możliwość występowania konfliktów ze względu na odmienne poglądy, zachowania, sposób porozumiewania się czy nawet zwykłe stereotypy. Ma to negatywny wpływ na atmosferę oraz wzajemne zaufanie pomiędzy członkami zespołu, co z kolei przekłada się na ich niższą efektywność. Osoby pochodzące z innych środowisk mogą również czuć się nieakceptowane przez resztę grupy lub mogą się w nowym środowisku po prostu nie odnaleźć. Istnieje też ryzyko stworzenia się zamkniętych grupek.
Właśnie w tym to miejscu ukazuje się nam konieczność dobrego zarządzania różnorodnością w organizacji, o czym niestety zapomina wiele firm. Dobrze przygotowane przedsiębiorstwo wie, że nie powinno wprowadzać polityki zarządzania diversity, która sprawdziła się w innych firmach, czy nawet w ich oddziałach z innych państwach. Należy bowiem zastanowić się nad naszym lokalnym kontekstem, specyfiką naszej organizacji i biznesu, w którym działamy. Dopiero na tej podstawie możemy stworzyć odpowiedni plan.
Sposoby organizacji na zarządzanie różnorodnością to również szkolenia dla pracowników z zakresu komunikacji, różnic kulturowych i rozwiązywania konfliktów, a także takich, które wyjaśnią, czym jest diversity oraz jakie są jej założenia i cele. Należy zadbać też o integrację – firmy organizują więc dni kultury, gdzie pracownicy dzielą się historią i kuchnią swojego kraju, tworzą grupy zainteresowań, które będą łączyć ludzi o różnym backgroundzie, dobierają dla nowych pracowników przewodników po firmie (buddy) pochodzących z różnych środowisk. Firmy łączą również pracowników z różnym stażem, gdzie następuje obustronne czerpanie korzyści – młodsi mogą korzystać z wiedzy i doświadczenia starszych, podczas gdy oni np. uczą się obsługi najnowszych technologii. Ciekawym rozwiązaniem są również warsztaty z pracownikami niepełnosprawnymi, gdzie osoby pełnosprawne mogą chociaż na chwilę zobaczyć, z czym ich koledzy muszą się mierzyć na co dzień.
Jak firmy w Polsce podchodzą do tematu diversity?
W Polsce zarządzanie różnorodnością jest ciągle nowym zjawiskiem i dopiero zaczyna być wprowadzana. Coraz więcej obcokrajowców zaczyna pracować w naszym kraju, między innymi ze względu na duży niedobór pracowników na rodzimym rynku. Polskie prawo stara się mieć swój wkład w promowanie zatrudniania osób niepełnosprawnych, poprzez działalność PFRON. Wiele jest również akcji zachęcających do zatrudniania kobiet w zawodach, które do tej pory były zdominowane przez mężczyzn i osób po 50 roku życia. Różnorodność dociera więc do Polski i coraz częściej wprowadzana jest w świat nowoczesnego biznesu.
