Pieniądz rządzi światem, wobec tego każdy z nas pragnie posiadać wystarczającą ilość środków pieniężnych. Nie zawsze dysponujemy taką kwotą, jaką chcielibyśmy mieć, dlatego dobrym rozwiązaniem wydaje się dodatkowa praca. Jaką formę zatrudnienia wybrać? Na którą umowę zwrócić szczególną uwagę? Na te oraz inne pytania odpowiemy w dalszej części artykułu.
Umowy – którą z nich wybrać?
Na początku sprawdźmy, czym różnią się między sobą popularne umowy cywilnoprawne. W przypadku umowy – zlecenia priorytetem jest nie czas (w którym zleceniobiorca ma zrealizować zadanie), a staranność wykonania zlecenia. Jeśli chodzi o umowę o dzieło, tu konkretnym efektem jest dzieło. Każda ze stron – co należy podkreślić, powinna dokładnie wiedzieć, z jaką formą umowy ma do czynienia.
Co może być przedmiotem konkretnej umowy cywilnoprawnej?
Oto przykłady:
1). Umowa – zlecenie:
– prowadzenie księgowości firmy,
– prace biurowe (m.in. odbieranie telefonów, odpisywanie na maile i inne),
– sprzątanie magazynu (bieżące).
2). Umowa o dzieło:
– wykonanie strony internetowej,
– napisanie książki,
– przetłumaczenie tekstu,
– namalowanie obrazu,
– uszycie płaszcza, sukienki.
Plusy i minusy umowy – zlecenia (z perspektywy zleceniobiorcy)
Plusy:
• większa swoboda działania,
• możliwość bezpłatnego korzystania z publicznej służby zdrowia (zleceniodawca musi odprowadzać za Ciebie składki na ubezpieczenie zdrowotne).
Minusy:
• brak dostępu do świadczeń (m.in. do urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego oraz zwolnień lekarskich),
• brak prawa do emerytury,
• zleceniodawca może wypowiedzieć Ci umowę w każdym momencie i co ważne – bez okresu wypowiedzenia,
• będąc na emeryturze lub rencie, zleceniobiorca może dorobić jedynie określoną kwotę.
Kto może/powinien korzystać z wyżej przedstawionej umowy?
Przede wszystkim studenci do 26. roku życia.
Zalety i wady umowy o dzieło (z punktu widzenia osoby zatrudnionej)
Zalety:
• możliwość realizacji dzieła w dowolnym miejscu i czasie (brak szefa nad głową),
• praca może zostać wykonana przez inną osobę niż wykonawca (tj. przez podwykonawcę),
• możliwość zarobienia „dużych” pieniędzy (nierzadko większych niż w przypadku „etatowych” pracowników).
Wady:
• brak prawa do bezpłatnego leczenia,
• brak dodatkowych świadczeń (takich jak: płatny urlop wypoczynkowy),
• okres pracy na umowę o dzieło nie wlicza się do emerytury,
• bank (w przypadku osób zatrudnionych w ramach przedstawionej umowy) niechętnie udziela pożyczek i kredytów,
• jeśli „pracownik” nie wykona dzieła na czas, zamawiający ma prawo do odstąpienia od umowy.
Elementy, których nie może zabraknąć w Twojej umowie
1). Nazwa umowy ( + data oraz miejsce jej sporządzenia).
2). Dane osobowe.
Uwaga!
W sytuacji, gdy umowę podpisują osoby fizyczne, istotne jest, aby zawrzeć w niej następujące treści:
– imiona i nazwiska stron,
– daty urodzenia,
– adresy zamieszkania/adresy do korespondencji,
– numery dokumentów tożsamości (głównie numery dowodów osobistych),
– numery PESEL.
W sytuacji, gdy pracodawca jest osobą prowadzącą własną działalność gospodarczą, powinien uwzględnić w umowie informację dotyczącą działalności. Musi również podać swój numer NIP.
Jeśli mamy do czynienia ze spółką, kluczowe (w tym przypadku) są następujące dane:
– nazwa spółki,
– adres jej siedziby,
– numer wpisu do KRS.
3). Zakres obowiązków (czyli szczegółowy opis tego, co musisz zrealizować).
4). Data wykonania pracy.
5). Wynagrodzenie za pracę (czyli informacja dotycząca wysokości honorarium oraz terminu i sposobu zapłaty).
6). Warunki zmiany.
Pracodawca/Zleceniodawca (w wielu przypadkach) zastrzega sobie prawo do zmiany warunków Umowy.
7). Podpisy.
Istotne jest, aby umowa została podpisana przez obie strony, w innym razie dokument będzie nieważny.
W jaki sposób można sobie dorobić?
Kilka sprawdzonych sposobów:
– prace sezonowe,
– praca przez Internet,
– prace domowe,
– opieka nad dziećmi i inne.
Co zrobić, jeśli szef/zleceniodawca nie chce wypłacić Ci należnego honorarium?
W pierwszej kolejności możesz wezwać go do wypłaty wynagrodzenia (w formie pisemnej). Pismo powinno zawierać następujące elementy:
• sumę, którą jest Ci winien pracodawca oraz
• termin i sposób zwrotu pieniędzy.
Istotne jest, aby pismo zostało wręczone osobiście bądź wysłane listem poleconym – za potwierdzeniem odbioru. Jeśli pierwsze wezwanie do wypłaty wynagrodzenia nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, przygotuj następne – tym razem ostateczne.
Zleceniodawca w dalszym ciągu nie wywiązuje się z umowy? Możesz zatem złożyć do sądu pozew o wydanie nakazu zapłaty. Pozew należy skierować do sądu rejonowego (jeśli dług nie przekracza siedemdziesięciu pięciu tysięcy złotych) bądź sądu okręgowego (gdy dług jest większy). Ważne jest, aby pozew skierować do sądu właściwego dla siedziby pracodawcy. Możesz również zwrócić się o pomoc do komornika.
Podsumowanie
Każda z w/w umów posiada zarówno szereg plusów, jak i wad. Istotne jest jednak, aby znać różnice pomiędzy dwiema przedstawionymi umowami.
